Stanisław Kamiński

zdjęcie przedstawiające Stanisława Kamińskiego

Stanisław Kamiński – polski duchowny, ksiądz diecezji siedleckiej (podlaskiej), filozof, metodolog, historyk logiki i nauki, naukoznawca. Urodził się 24 października 1919 r. w Radzyniu Podlaskim, zmarł 21 marca 1986 r. we Fryburgu Bryzgowijskim (Niemcy). W 1938 r. ukończył szkołę średnią (gimnazjum biskupie) w Siedlcach i rozpoczął studia filozoficzno-teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym diecezji siedleckiej (podlaskiej) w Janowie Podlaskim. Studia zostały przerwane w 1939 r. i wznowione w 1941 r. w Siedlcach. W 1946 r. przyjął święcenia kapłańskie. W tym samym roku rozpoczął studia filozoficzne na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W ich trakcie, w 1947 r., rozpoczął pracę dydaktyczną, prowadząc zajęcia z logiki na Wydziale Prawa i Nauk Społecznych, a następnie na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej KUL w 1949 r. uzyskał stopień doktora na podstawie rozprawy Fregego dwuwartościowy system aksjomatyczny zmiennych zdaniowych w świetle współczesnej metodologii nauk dedukcyjnych. Od 1950 r. był adiunktem na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej KUL. W 1957 r. na podstawie dorobku naukowego oraz rozprawy O początkach indukcji matematycznej uzyskał stopień i stanowisko docenta (nie obowiązywała wówczas habilitacja), a następnie objął kierownictwo Katedry Logiki i Metodologii Nauk. W 1965 r. uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1970 r. – profesora zwyczajnego. Do końca życia związany był jako profesor, a także dziekan, z Wydziałem Filozofii Chrześcijańskiej KUL.

W badaniach naukowych zajmował się m.in.: historią logiki (tego obszaru dotyczyły m.in. jego prace awansowe: Fregego dwuwartościowy system aksjomatyczny zmiennych zdaniowych w świetle współczesnej metodologii nauk dedukcyjnych oraz O początkach indukcji matematycznej), metodologią nauk (głównym dziełem była kilkakrotnie wydawana praca Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk), metodologią metafizyki i innych działów filozofii klasycznie rozumianej (scharakteryzował typy filozofii oraz dokonał typologii metod filozoficznych), a także teorią i metodologią teologii (odróżnił teologię rozumianą jako racjonalizacja Objawienia i jako rewelacjonizacja ludzkiej wiedzy).

Uznawany jest za współtwórcę lubelskiej szkoły filozofii klasycznej, w której rozwinął refleksję metodologiczną i metafilozoficzną. Powstała we współpracy z Mieczysławem Albertem Krąpcem OP metodologia filozofii klasycznej stanowiła oryginalne przedsięwzięcie w filozofii światowej.

Najważniejsze publikacje książkowe Kamińskiego to: Gergonne’a teoria definicji, Lublin 1958; Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk, Lublin 1981 (19702, 19813); Z teorii i metodologii metafizyki (Lublin 1962 – wraz z M.A. Krąpcem).  Po śmierci Kamińskiego wydano pięć tomów Pism wybranych: t. I: Jak filozofować? Studia z metodologii filozofii klasycznej, Lublin 1989 (opracował Tadeusz Szubka); t. II: Filozofia i metoda. Studia z dziejów filozofowania, Lublin 1993 (opracował Józef Herbut); t. III: Metoda i język. Studia z semiotyki i metodologii nauk, Lublin 1994 (opracowała Urszula M. Żegleń); t. IV: Nauka i metoda. Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk, Lublin 1992 (opracował Andrzej Bronk); t. V: Światopogląd, religia, teologia. Zagadnienia filozoficzne i metodologiczne, Lublin 1998 (opracowali Monika Walczak i Andrzej Bronk). Wybrane opracowania: A.B. Stępień, Działalność naukowa i organizacyjna ks. prof. Stanisława Kamińskiego, „Zeszyty Naukowe KUL” 29 (1986), nr 1, s. 17–23; Nauka i mądrość. Księga ku czci Księdza Profesora Stanisława Kamińskiego, „Roczniki Filozoficzne” 35 (1987), z. 1; S. Majdański, A. Lekka-Kowalik, „Kamiński Stanisław”, w: Encyklopedia filozofii polskiej, red. A. Maryniarczyk i in., t. I, Lublin 2011, s. 621–626.